ساختمان چشم

در این مبحث سعی میکنم مختصری شما را با ساختمان و اجزای چشم آشنا کنم تا در درک بهتر  مطالب  به شما کمک کند . به طور کلی چشم دارای شکل کروی میباشد که در قسمت جلوی جمجمه و در کاسه چشم واقع شده است

و توسط پلکها و استخوان های جدار  کاسه چشم از آسیب های احتمالی محافظت میشود به طور کلی چشم دارای اجزای فرعی و اصلی میباشد که اجزای فرعی شامل عضلات نیامها ابروها پلکها و دستگاه اشکی و اجزای اصلی چشم از سطح جلویی تا عقب کره چشم به ترتیب عبارت اند از قرنیه cornea- صلبیه sclera- عنبیه iris- عدسی lens- جسم مژگانی ciliary body - زجاجیه vitreous body- شبکیهretin- مشیمیهchoroid و عصب بیناییoptic nerve .

قرنیه : قرنیه لایه بدون عروق شفاف و محدب سطح جلوی چشم میباشد ودر لیمبوس به صلبیه میچسبد و به طور متوسط در مرکز دارای ۵۴۰ میکرون ودر محیط دارای ۶۵۰میکرون ضخامت و دارای قطری حدودا ۱۱/۵میلیمتر میباشد .قرنیه دارای ۴۰دیوپتر قدرت انکساری میباشد و به همین دلیل عمده ترین بافت انکساری چشم به حساب میآید از اینرو بیشتر اعمال جراحی عیوب انکساری بر روی قرنیه انجام میگیرد . منابع تغذیه قرنیه از عروق لیمبوس مایع زلالیه و اشک میباشد .

صلبیه : صلبیه پردای است ضخیم و محکم  و در جلو رنگ آن سفیدکه ضخیم ترین قسمت آن در عقب نزدیک مدخل عصب بینایی و نازکترین قسمت آن در محل اتصال عضلات مستقیم چشم میباشد صلبیه چشم از بیرون چشم را از تهاجمات و از داخل چشم را در مقابل افزایش فشار چشم محافظت میکند .سطح بیرونی صلبیه توسط یک لایه نازک پوشیده شده است که حاوی عروق خونی میباشد.

عنبیه : عنبیه پرده ای است مدور ظریف و قابل انقباض که در عقب قرنیه و در جلوی عدسی چشم واقع شده است و در قسمت مرکزی دارای سوراخی به نام مردمک میباشدکه توسط مردمک نور ورودی به چشم کنترل میشود  به طوری که در تاریکی گشاد و در روشنایی تنگ میشود .رنگ عنبیه مربوط به دانه های رنگی به نام ملانین است و در افراد به رنگ های مختلف دیده میشود و از آبی کم رنگ تا قهوه ای تیره متغییر است قسمت جلویی چشم توسط عنبیه به دو قسمت تقسیم میشود که قسمت جلوی و پشت قرنیه را اتاق قدامی و قسمت پشتی یعنی جلوی عدسی را اتاق خلفی میگویندکه هر دو اتاق محتوی مایع زلالیه است که از جسم مژگانی ترشح میشود و از طریق مردمک و عروق خونی از چشم تخلیه میشود و در صورتی که تعادل بین تولید و تخلیه زلالیه بهم بخورد و ترشح بیش از تولید شود و یا تخلیه دچار مشکل شود باعث افزایش فشار چشم و بروز آب سیاه میگردد .

عدسی : عدسی یک ساختمان شفاف و محدب الطرفین است که توسط رشته های نازکی به نام زنول به جسم مژگانی متصل است و در پشت عنبیه آویزان است و بعد از قرنیه دومین قسمت مهم انکساری چشم به حساب می آید .پرتو های نوری بعد از ورود به چشم و عبور از قرنیه و مردمک به عدسی میرسند و عدسی چشم با کانونی کردن  پرتو های نوری آنها را بر روی شبکیه کانونی میکند و باعث ایجاد دید واضح میشود . همچنین عدسی چشم مانند عدسی یک دوربین عکاسی با تغییر انحنای خود باعث ایجاد دید واضح در فاصله های مختلف میشود . ایجاد هر گونه کدورت در عدسی چشم هماه آب مروارید است که بایستی با جراحی اصلاح شود و عدسی  کدر شده از چشم خارج و به جای آن یک عدسی مصنوعی کار گذاشته شود .

شبکیه : شبکیه یک غشای نازک نیمه شفاف و چند لایه ای از بافت عصبی چشم است که سطح درونی چشم را میپوشاند .شبکیه از دو لایه خارجی اپیتلیوم رنگدانه ای و لایه داخلی حسی تشکیل شده است .لایه حسی شفاف و خود دارای ۹لایه است شبکیه از نظر ضخامت در قسمت های مختلف متفاوت میباشد به طوریکه در قشمت نزدیک عصب بینایی ۰/۴ میلیمتر و در قسمت جلویی تا ۰/۱۵ میلیمتر ضخامت دارد .در قسمت خلفی شبکیه ماکولا یا لکه زرد قرار دارد که اندازه ان ۱/۵ میلیمتر است و مسئول حدود نود درصد بینایی میباشد و تمامی سلول های ماکولا از نوع مخروطی میباشند و این قسمت در دید رنگ و کیفیت بینایی و تیزی دید نقش اساسی را بر عهده دارد . سلولهای شبکیه بوسیله شریان مرکزی تغذیه میشوند که این شریان از تنه عصب بینایی به چشم وارد شده و در انجا به شاخه های متعددی تقسیم میشود . از اینرو هر گونه انسداد در این شریان باعث از بین رفتن بینایی در همان قسمت میشود  شبکیه از داخل به خارج شامل ده لایه است